Rozprawka “za i przeciw” na maturze z angielskiego może na początku wydawać się trudna, ale z odpowiednim podejściem i znajomością struktury możesz ją opanować. Poznaj zasady pisania oraz przydatne zwroty, które pomogą Ci zdobyć punkty na egzaminie!
Kluczem do sukcesu jest dobra struktura, przemyślane argumenty i konkretne przykłady. W tym wpisie pokażę Ci krok po kroku, jak napisać rozprawkę, która nie tylko spełni wymagania egzaminacyjne i pozwoli zdobyć maksimum punktów.
Czym jest rozprawka?
Rozprawka to wypowiedź, w której zdający rozważa zagadnienie podane w poleceniu, przedstawiając argumenty, wspierając je dodatkowymi wyjaśnieniami lub przykładami. Warto pamiętać, że rozprawka “za i przeciw” na maturze z angielskiego wymaga, by autor – w zależności od tematu – wyraził aprobatę lub dezaprobatę wobec omawianego zagadnienia albo przedstawił argumenty za i przeciw, jasno sygnalizując przyjęty schemat w tezie.
Struktura rozprawki “za i przeciw”
Pisząc rozprawkę typu „za i przeciw”, ważne jest, żeby zachować prostą, przejrzystą strukturę. Na początek, we wstępie wprowadzasz temat i formułujesz tezę – krótko zaznaczasz, że rozważysz plusy i minusy tematu, bez zdradzania swojego zdania. Następnie przechodzisz do rozwinięcia, gdzie omawiasz argumenty „za” w jednym akapicie, a argumenty „przeciw” w drugim. Na koniec, w zakończeniu, podsumowujesz swoje przemyślenia i możesz dodać swoją opinię – ale już bez wprowadzania nowych argumentów.
1. Wstęp i teza
Zaczynamy od wprowadzenia, w którym przedstawiamy tezę – czyli główny problem, o którym będziemy pisać. Ważne, żeby teza była neutralna i pokazywała, że rozważymy zarówno argumenty „za”, jak i „przeciw”.
We wstępie jasno sformułuj tezę, która nada rozprawce odpowiednią strukturę. Krótko wprowadź temat i zasugeruj, że można na niego spojrzeć z dwóch stron. Pamiętaj, żeby na tym etapie nie podawać swojej własnej opinii – zostaw ją na zakończenie.
Przykładowe wyrażenia do wstępu rozprawki „za i przeciw” na maturze to:
- There are many advantages and disadvantages of … (Jest wiele zalet i wad…)
- … brings many benefits, but also has a number of drawbacks (… przynosi wiele korzyści, ale ma także pewne wady)
- There is an increasing discussion about … On the one hand, … , but on the other hand, … (Coraz częściej dyskutuje się o … Z jednej strony …, ale z drugiej strony …)
2. Akapity rozwinięcia
Tutaj przedstawiasz swoje argumenty – jeden akapit dla argumentów „za”, a drugi dla „przeciw”. Każdy akapit powinien zawierać 2-3 mocne argumenty i konkretne przykłady.
W rozwinięciu omów zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny. Wszystkie argumenty powinny konsekwentnie wspierać postawioną tezę. Dobrze jest stosować różnorodne środki leksykalno-gramatyczne na poziomie B2 lub wyższym, co pozwala na swobodne i precyzyjne wyrażanie myśli.
3. Zakończenie
W zakończeniu podsumowujesz swoje rozważania i możesz wyrazić własną opinię. Ważne, żeby nie wprowadzać nowych argumentów.
Przykładowe polecenie z arkusza maturalnego
Przykładowa rozprawka „za i przeciw” napisana na maksimum punktów
Kryteria oceniania rozprawki „za i przeciw” na maturze z angielskiego
Można zdobyć 13 punktów za rozprawkę na maturze rozszerzonej. Dobrze skonstruowana rozprawka spełnia określone kryteria:
- zgodność z poleceniem – 5 punktów
- spójność i logika wypowiedzi – 2 punkty
- zakres środków językowych – 3 punkty
- poprawność środków językowych – 3 punkty
Pisząc rozprawkę „za i przeciw” na maturze rozszerzonej z angielskiego pamiętaj też, że ważne są:
- Jasność i precyzja tezy: Teza musi zapowiadać oczekiwaną strukturę rozprawki, a także być spójna z treścią rozwinięcia. Należy unikać stwierdzeń, które nie pozwalają na określenie, jakie stanowisko zajmuje zdający, np. „I don’t know what to think about it.”
- Styl formalny: Rozprawka powinna charakteryzować się stylem formalnym, dlatego należy unikać skrótów (isn’t, don’t), kolokwializmów i potocznych zwrotów. Ważne jest, aby używać słownictwa charakterystycznego dla omawianego tematu oraz stosować typowe dla języka związki wyrazowe.
- Odpowiednia długość: Długość pracy powinna mieścić się w granicach 180–280 wyrazów (źródło: INFORMATOR o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2024/2025). Choć na arkuszu maturalnym podano limit 200-250 słów, ważniejszy jest zakres 180-280 słów, aby praca mogła być oceniona na maksymalną liczbę punktów.
Używaj spójników
Spójniki, takie jak first of all…, on the other hand…, in summary… („po pierwsze”, „z drugiej strony” czy „podsumowując”), pomagają w płynnym przechodzeniu od jednego argumentu do drugiego. Dzięki nim Twoja rozprawka będzie bardziej spójna i logiczna.
Różnorodne słownictwo
Stosuj różnorodne słownictwo i staraj się unikać powtórzeń. Używaj formalnych zwrotów, takich jak „It is often argued that…” czy „However, some people believe…”, aby Twoja praca brzmiała bardziej formalnie. Dzięki temu zdobędziesz też więcej punktów za słownictwo i gramatykę.
Sprawdź pracę
Zanim oddasz pracę, przeczytaj ją raz jeszcze. Sprawdź, czy nie ma błędów gramatycznych lub ortograficznych, i upewnij się, że Twoje argumenty są dobrze rozwinięte.
Najczęstsze błędy
Unikaj zbyt osobistych wypowiedzi i emocjonalnych komentarzy. Trzymaj się faktów i argumentów. Pamiętaj również o limicie słów (180-280) – pisz tyle, ile trzeba, ale nie przesadzaj ani w jedną, ani w drugą stronę.
Podsumowanie
Rozprawka “za i przeciw” na maturze z angielskiego nie musi być trudna. Kluczem jest dobra organizacja myśli, jasna struktura i konkretne przykłady. Regularne ćwiczenia pozwolą Ci opanować tę formę wypowiedzi i zdobyć wysokie oceny na egzaminie. Powodzenia!
Inne przydatne zwroty do rozprawki „za i przeciw” na maturze to:
Advantages – zalety
- The most important advantage of… is…
- Apart from that,…
- For example,…
Disadvantages – wady
- The main disadvantage of.. is…
- Another disadvantage of… is…
- Moreover…
- In particular…
Conclusion – podsumowanie
- Having considered both sides of the argument…
- I believe that… on the condition that…
Zobacz też, jak się przygotować do matury z angielskiego w 2025 roku.